Partneriteti Publik – Privat (PPP)
Partneriteti Publik-Privat (PPP) në përgjithësi përkufizohet si formë bashkëpunimi e sektorit publik dhe privat, me qëllim zbatimin e projekteve në fushën e financimit, ndërtimit, menaxhimit, mirëmbajtjes, shërbimit. Një PPP formësohet nëpërmjet një sërë marrëveshjesh të lidhura midis sektorit publik e privat, në të cilat përcaktohen të drejtat dhe përgjegjësitë e palëve.
Çfarë siguron ky partneritet ?
– Metoda novatore ndaj sfidave të zhvillimit dhe zhdukjes së varfërisë,
– Mekanizma të rinj për të aftësuar secilin sektor të tregojë kompetencat e kapacitetet për të arritur qëllimet e përbashkëta dhe plotësuese më efektivisht, legjitimisht dhe në mënyrë të qëndrueshme,
– Akses në më shumë burime, duke përdorur burime teknike, njerëzore, fizike, financiare të të gjithë sektorëve,
– Rrjete të reja dinamike, duke i ofruar secilit sektor rrugë më të mira angazhimi në një komunitet më të gjerë dhe kapacitet më të madh për të influencuar axhendën politike,
– Perceptim më të mirë të vlerave e tipareve të çdo sektori për të ndërtuar një shoqëri më të integruar dhe më të qëndrueshme.
Partneriteti midis Qeverisë-Sektorit privat-Shoqërisë civile konsiderohet faktor i rëndësishëm për arritjen e zhvillimit të qëndrueshëm global dhe qeverisjen e mirë. Në këtë kontekst lidhja midis Qeverisjes dhe Partneritetit sjell një ndikim reciprok. Qeverisja e mirë përmirëson Partneritetin dhe Partneriteti përmirëson Qeverisjen. Lidhjet midis Qeverisjes dhe Partneritetit vendosen përmes konsultimit, koordinimit, pjesëmarrjes dhe dialogut.
Partneriteti publik-privat është një mënyrë financimi, nëpërmjet së cilës një autoritet publik u bën thirrje investitorëve privatë për të financuar dhe menaxhuar një instalim, që siguron ose kontribon në shërbimin publik. Partneri privat merr si kundërparti një pagesë prej partnerit publik dhe/ose prej përdoruesve të shërbimit që ai menaxhon. Kjo mënyrë pagimi përdoret në shumë vende në forma të ndryshme.
Gjëndja aktuale e borxhit të lartë publikë në shumë vende i shtyn ato të përdorin gjithnjë e më shumë formulës së partneritetit publik-privat. Një gjë e tillë është mbështetur prej shumë vitesh edhe prej institucioneve financiare ndërkombëtare, si Banka Botërore, OCDE dhe Banka evropiane e investimeve. Kjo mënyrë financimi është kritikuar shumë nga shoqëria civile Sipas saj, ky mekanizëm është i dëmshëm për demokracinë dhe nuk sjell një përfitim real në koston ose efikasitetin e menaxhimit. Ai konsiderohet si një mjet për të imponuar një ideologji dhe për tu fshehur instancave të kontrollit (institucionet ndërkombëtare, tregjet financiare) një pjesë të borxhit publik, sidomos në vendet e zonës Euro, ku kriteret e konvergjencës vendosin tavanin e 60% të PPB.
E drejta komunitare nuk rregullon partneritetin publik-privat, megjithatë ai zbatohet në tregjet publike ose në koncesionet. Komisioni evropian dallon partneritetet publik-privat të institucionalizuar (PPPI), që veprojnë nëpërmjet vendosjes së një kapitali të përbashkët dhe PPP kontraktore (PPPC), që bazohen vetëm mbi lidhjet kontraktore.