Parashikimi i BQE: Shqipëria në BE në 2030-ën

Sipas Monitor, 1 tetor 2018

Duke analizuar kohën mesatare të anëtarësimit të vendeve të tjera në BE, Shqipëria nëse hap negociatat vitin tjetër, pritet që të bëhet anëtarë rreth vitit 2030.
Por deri në atë kohë vendi duhet të arrijë të ardhura për frymë në rreth 50 për qind te mesatares së BE-së, thotë një studim i Bankës Qendrore Europiane në lidhje me ritmet e konvergjencës që vendet kandidate duhet të plotësojnë deri në momentet e anëtarësimit.

Në vitin 2016 të ardhurat për fryme në Shqipërisë sipas të dhënave kombëtare ishin 3,695 euro, vlerë kjo sa 31.2 për qind e mesatares së BE.

Për të plotësuar një ndër kriteret për anëtarësimin 50% te të ardhurave për frymë Shqipërisë i duhet të rritet me ritmet 4.8 për qind deri në vitin 2030, përllogarit BQE.

Me ritmet aktuale të rritjes 3.8 për qind ( rritja zyrtare e vitit 2017) Shqipëria do të arrijë 50 % te të ardhurave për frymë të BE vetëm në vitin 2035.

Duke qenë se hapja e negociatave nuk është e sigurt të ndodhë edhe vitin tjetër me shumë gjasë Shqipëria nuk do të jetë gati për anëtarësim të plotë në BE deri në vitin 2030.

Në përgjithësi të gjithë kandidatët e mundshëm për në BE kanë një nivel më të ulët te të ardhurave se sa 50% e mesatares së BE-së.

Nivelin më të ulët e ka Kosova me vetëm 26% e mesatare se të ardhurave të BE-së, më e larta është në Malin e Zi (43%).

Në përgjithësi, shumica e kandidatëve dhe potencialeve të BE kandidatët janë ende larg arritjes së nivelit të konvergjencës së të ardhurave në BE mesatare tipike në kohën e pranimit për vendet e BE-së në mostrën e analizuar (e cila në shumicën e rasteve arriti në rreth 50-60% të PBB mesatare për fryme në BE).

Për të arritur nivelin e 50% të PBB-se mesatar për banorë në BE deri në vitin 2030, shumica e vendeve kandidate dhe kandidatët potencialë do të duhet tregojnë rritje shumë më të larta të PBB-së së tyre sesa në vitet e mëparshme. Vetëm në Mali i Zi e bën këtë sfidë disi më të vogël, pasi vërehet se rritja e PBB-së deri tani është tashmë afër asaj që do të lejonte arritjen e një niveli të tillë të të ardhurave 2030.

Vendet e kandidate përjetuan rritje më të fortë ekonomike mes 2000 dhe 2016.

Nga një analizë e vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe shteteve të reja anëtare të BE-së, të cilat kishin nivele të ngjashme të ardhurash në fillim të vitit 2000, tregojnë se vendet që anëtarësuan më shpejt në BE kanë përformuar me rritje më të lartë te të ardhurave për frymë se vendet jo anëtarë. Kjo tregon se anëtarësimi i në BE ka luajtur një rol të ,madh në rritje e mirëqenies në këto vende./monitor