Eshtë shqiptar ai që flet shqip

Nga Anila Kila, botuar në Top Channel, 24 janar 2014

Paraqitja e projektligjit në Parlament muajin e kaluar ishte pritur nga të gjithë si një lajm i mirë dhe ishte i tillë, pasi është e drejta e këtyre fëmijëve të jetojnë të ligjshëm në vendin ku kanë lindur dhe janë rritur dhe të kenë të drejta të barabarta me të gjithë qytetarët e tjerë të këtij vendi, si p.sh. të kenë të drejtën e punësimit në institucionet publike, të drejtën e votës, të zgjedhjes etj.

Paraqitja e projektligjit ishte shoqëruar me një spot publicitar, në të cilin është përdorur thënia e Isokratit: “Është grek kush arsimohet greqisht”.

Kjo shprehje mban brenda një të vërtetë të hidhur për sa i përket brezit të dytë të emigrantëve. Çfarë janë këta fëmijë? A mjafton vetëm prejardhja për të qenë shqiptar?

Fëmijët e lindur dhe të rritur në Greqi (dhe nuk janë të paktë në numër) kanë si gjuhë të parë e jo rrallë edhe të vetme, gjuhën greke, ata njohin vetëm historinë, gjeografinë, kulturën dhe fenë e këtij vendi, pasi ata e kanë mësuar në shkollë dhe e kanë hasur në jetën e përditshme.

Nga ana tjetër, për shkak të krizës ekonomike në Greqi, çdo ditë e më shumë emigrantë shqiptarë janë të detyruar të kthehen në atdhe, duke marrë me vete edhe fëmijët e tyre të lindur, të rritur dhe të arsimuar në Greqi. Këta fëmijë janë përballur menjëherë me vështirësinë e njohjes së gjuhës, kulturës dhe historisë së vendit të tyre, gjithashtu edhe Ministria e Arsimit me problemin e “rehabilitimit” të tyre. Çfarë janë tani këta fëmijë, sipas thënies së Isokratit?!

Këta janë fëmijët e padukshëm që hallakaten sa në një shtet në tjetrin. Të padukshëm për shtetin pritës, të padukshëm edhe për shtetin mëmë …

Një fjalë e urtë greke thotë: “Njerëzit e mençur gatuajnë përpara se të kenë uri”. Por në Shqipëri ndodh e kundërta. Ne ndeshemi me problemin vetëm kur ai është i dukshëm dhe nuk përpiqemi t’i paraprijmë atij.

A nuk do të ishte më mirë që këta fëmijë të mësonin paralelisht me gjuhën greke dhe atë shqipe? Të gjithë e dimë se sa e lehtë është të mësosh greqisht në Shqipëri dhe sa e vështirë është të mësosh shqip në Greqi. Por, megjithatë, kjo e dyta nuk është e pamundur, pasi shkolla shqipe janë hapur dhe vazhdojnë të hapen në Greqi.

Këto shkolla janë hapur dhe mbahen hapur jo nga shteti shqiptar dhe as nga ai grek, por nga disa heronj të padukshëm që punojnë në heshtje me përkushtim dhe me sakrifica për mbajtjen gjallë të gjuhës, kulturës dhe traditave shqiptare. Këta janë mësuesit vullnetarë të mësimit plotësues të gjuhës shqipe në Greqi.

Në Greqi ekziston Lidhja e Mësuesve Shqiptarë me gati 60 anëtarë, të gjithë të gatshëm për të dhënë kontributin e tyre në mbajtjen gjallë të gjuhës amtare. Nga këta, rreth 30 janë aktivë, pjesa më e madhe gra dhe nëna. Ato të shtunave dhe të dielave lënë familjet e tyre, udhëtojnë kilometra të tëra për t’u dhënë mësim fëmijëve shqiptarë pa asnjë përfitim ekonomik, madje duke shpenzuar edhe nga të ardhurat e tyre të pakta, të ardhura që vijnë nga punë të tjera të rëndomta, që nuk kanë asnjë lidhje me profesionin e tyre.

Shumë herë hasin dhe mosbesimin e disa skeptikëve: vërtet e bëni vullnetarisht? Ju me siguri diçka përfitoni?

Po, e vërtetë është, ata diçka përfitojnë. Përfitojnë kënaqësinë e ushtrimit të profesionit dhe krenarinë që në fund të çdo viti, fëmijët tanë cicërojnë shqip, dhe ata në çdo festë kombëtare nuk tundin flamuj dhe rrahin gjoksin se janë atdhetarë, por e tregojnë me vepra, pasi qindra fëmijë edhe këtë vit mësuan diçka për gjuhën, flamurin, atdheun, Skënderbeun, Nënë Terezën, Kosovën …

Këta mësues, ashtu si edhe fëmijët, janë të padukshëm për shtetin shqiptar.

Për festat e fundvitit, mësuesit e shkollave të dalluara të Shqipërisë u shpërblyen nga shteti. Po këta mësues ku ishin? Nuk meritojnë këta një shpërblim apo të paktën një stimulim për punën që bëjnë. Por, për këta mësues nuk ka fonde. Atyre ka dy vjet që nuk u janë paguar as biletat e udhëtimit për seminaret e organizuar nga vetë qeveria shqiptare. Për këta mësues ka vetëm premtime dhe fjalë, fjalë, fjalë … Për 7 e 8 Mars vlerësohen e dekorohen mësues dhe nëna, shtrohen bankete, harxhohen miliona, tunden flamuj për atdhetari, por për këta mësues asnjëherë nuk flitet. Në qoftë se nuk janë këta atdhetarë, cilët janë atëherë? Këta mësues çdo vit zhgënjehen nga premtimet, lodhen nga fjalët e majme të çdo përfaqësuesi shteti, lodhen nga vështirësitë, por janë prapë atje, në klasat e tyre, në detyrën e tyre atdhetare.

Le të ndihmojmë këta misionarë të shqipes, këta heronj të heshtur, ta mbajnë gjallë gjuhën, kulturën dhe krenarinë kombëtare!

Kur do ta kuptojmë se sa i madh është rreziku i humbjes së gjuhës për një komb të vogël si yni? Tashmë brezi i dytë i emigrantëve po e humbet identitetin dhe gjuhën. Qindra mijë fëmijë nuk flasin e shkruajnë më shqip.

Le të bëjmë diçka sa nuk është vonë. Le ta kthejmë në shqip thënien e Isokratit: Është shqiptar ai që flet shqip!